Sąd drugiej instancji ma pełną swobodę jurysdykcyjną, ograniczoną jedynie granicami zaskarżenia. W konsekwencji może, a jeżeli je dostrzeże - powinien, naprawić wszystkie naruszenia prawa materialnego, niezależnie od tego, czy zostały wytknięte w apelacji, pod warunkiem, że mieszczą się w granicach zaskarżenia.

 

Dokonując oceny skargi we wskazanym aspekcie uznać należy jej zasadność.
Oddalając apelację pozwanych Sąd Okręgowy powołał się przede wszystkim na abstrakcyjność zobowiązania wekslowego, co łączyło się z zaniechaniem rozpoznania zarzutów pozwanych związanych ze stosunkiem prawnym będącym podstawą wystawienia weksla. Jak wynika z ustaleń sądów obu instancji, weksel in blanco miał charakter gwarancyjny i wręczony został przez pozwanych celem zabezpieczenia mogącej powstać wierzytelności w związku z łączącą strony umową współpracy gospodarczej. Powód wykazał, że dochodzi roszczenia z weksla zabezpieczającego wierzytelność, która wynikała z umowy sprzedaży zawartej na skutek przyjęcia przez powoda zamówienia pozwanych, dostarczenia towaru w dniu 23 września 2010 r. i wystawienia faktury w dniu 29 września 2010 r. Fakty te były sporne, gdyż pozwani podnieśli zarzuty, że towaru nie zamówili i nie odebrali oraz przedstawili odpowiednie dowody na ich potwierdzenie.
Zobowiązanie wekslowe z takiego weksla ma samodzielny, abstrakcyjny charakter i jest niezależne od podstawy prawnej jego zaciągnięcia. Posiadaczowi weksla, który jest pierwszym wierzycielem (remitentem), przysługuje w stosunku do wystawcy zarówno roszczenie ze stosunku podstawowego, jak i z weksla, jednak może on tylko raz uzyskać zaspokojenie swojej wierzytelności i do niego należy wybór roszczenia. Wygaśnięcie stosunku podstawowego uniemożliwia dochodzenie wierzytelności wekslowej, a wygaśnięcie zobowiązania wekslowego, w sposób prowadzący do zaspokojenia wierzyciela, powoduje wygaśnięcie zabezpieczonej wekslem wierzytelności. Nie ma natomiast wpływu na stosunek podstawowy, wygaśnięcie zobowiązania wekslowego bez zaspokojenia wierzyciela lub nieistnienie tego zobowiązania. W judykaturze Sądu Najwyższego wskazuje się, że w tym ujęciu można mówić o swego rodzaju priorytecie stosunku podstawowego wobec stosunku wynikającego z weksla (por. uchwała połączonych izb Izby Cywilnej i Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 kwietnia 1972 r., sygn. akt III PZP 17/70, OSNCP 1973, Nr 5, poz. 72, oraz wyroki z dnia: 14 marca 1997 r., sygn. akt I CKN 48/97, OSNC 1997, Nr 9, poz. 124, 31 maja 2001 r., sygn. akt V CKN 264/00, 6 października 2004 r., sygn. akt I CK 156/0, 9 grudnia 2004 r., sygn. akt II CK 170/04, 14 listopada 2006 r., sygn. akt II CSK 205/06, OSNC 2007, Nr 9, poz. 139). Wierzyciel, który dochodzi wierzytelności wekslowej, nie musi wykazywać podstawy adwokat łódź prawnej zobowiązania, może powołać się tylko na treść weksla. W stosunku między wystawcą a remitentem samodzielność zobowiązania wekslowego ulega jednak osłabieniu. Wystawca może podnieść zarzuty oparte na stosunku podstawowym i na ich podstawie podważać zarówno istnienie, jak i rozmiar zobowiązania wekslowego ze względu na jego związek ze stosunkiem podstawowym. Spór przenosi się wówczas na płaszczyznę stosunku prawa cywilnego, który w związku z zarzutami wystawcy podlega badaniu przez sąd oceniający zasadność nakazu zapłaty (por. uchwałę składu siedmiu sędziów SN z dnia 7 stycznia 1967 r. III CZP 19/66, OSNCP 1968, z. 5, poz. 79 i uchwałę Połączonych Izb: Cywilnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 kwietnia 1972 r. III PZP, OSNCP 1973, z. 5, poz. 72, a także wyroki Sądu Najwyższego dnia z 14 marca 1997 r., I CKN 48/97, OSNC 1997, Nr 9, poz. 124; z dnia 20 czerwca 2008 r. IV CSK 65/08). Sąd Okręgowy nie rozpoznał sprawy w płaszczyźnie stosunku podstawowego, czym rażąco naruszył art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe Dz. U. z 1936 r. Nr 37, poz. 282 i utrwaloną wykładnię prawa w zakresie zarzutów opartych na stosunku prawnym, przysługujących dłużnikowi przeciwko pierwszemu remitentowi weksla in blanco.
Zasadne okazały się zarzuty naruszenia prawa procesowego.
W zarzutach apelacji pozwani podnosili, że wobec nierozpoznania przez Sąd Rejonowy zarzutów ze stosunku podstawowego, nie została rozpoznana istota sprawy. Podnieśli zarzuty naruszenia prawa procesowego (art. 233 § 1 k.p.c., 328 § 2 k.p.c., 229 k.p.c., 308 k.p.c.) oraz materialnego, których Sąd Okręgowy, w granicach zakreślonych apelacją w ogóle nie rozpoznał. Rację mają wobec tego skarżący, że tym samym Sąd naruszył art. 378 § 1 k.p.c. Zgodnie z uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r. III CZP 49/07 (OSNC 2008 z. 6 poz. 55), sąd drugiej instancji rozpatruje sprawę ponownie, czyli w sposób w zasadzie nieograniczony jeszcze raz bada sprawę rozstrzygniętą przez sąd pierwszej instancji. Tym samym postępowanie apelacyjne - choć odwoławcze - ma charakter rozpoznawczy (merytoryczny), a z punktu widzenia metodologicznego stanowi dalszy ciąg postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji. Przez spełnianie nieograniczonych funkcji rozpoznawczych spełnia się kontrolny cel postępowania apelacyjnego; rozpoznanie apelacji ma (powinno) doprowadzić do naprawienia wszystkich błędów sądu pierwszej instancji, ewentualnie także błędów stron.

Tagi

Nie znaleziono żadnych tagów.

© 2015 Wszystkie prawa zastrzeżone.

Załóż własną stronę internetową za darmoWebnode